Μήπως ανήκεις και εσύ στο κίνημα του Ιησού;

"Γιατί φρύαξαν τα έθνη, και οι λαοί μελέτησαν μάταια; Παραστάθηκαν οι βασιλιάδες τής γης, και οι άρχοντες συγκεντρώθηκαν μαζί, ενάντια στον Κύριο, και ενάντια στον Χριστό του ..." Ψαλμός 2: 1-3.

Γενικά δεν παρακολουθώ παρά ελάχιστα τηλεόραση. Αφενός, δεν έχω χρόνο, αφετέρου δεν μου αρέσει ο σκουπιδοτενεκές και τα απορρίμματα που  πολλές φορές σερβίρει. Ωστόσο, χθες έτυχε να την ανοίξω και έπεσα σε μια εκπομπή κάποιου γνωστού καναλιού που συνηθίζει να προβάλλει "επιστημονικά" ντοκιμαντέρ. 

Η εκπομπή  αναφερόταν στη ζωή των δώδεκα αποστόλων και πώς αυτή μετασχηματίστηκε κάτω από την επίδραση της χαρισματικής προσωπικότητας του Ιησού. Δεν είναι ανάγκη να πει κανείς πόσο εύστοχα μα και ύπουλα δομημένη ήταν η παρουσίαση. Κάποιες έδρες της ακαδημαϊκής ανθρώπινης σοφίας μίλησαν, και είχαν πράγματι πολλά να πουν οι "ειδήμονες". Αλίμονο, όμως, σ' αυτούς που τους άκουσαν, χωρίς να είναι οι ίδιοι πεπεισμένοι για την αλήθεια του Χριστού.

 Έτσι, ένα τμήμα της ακαδημαϊκής αυθεντίας του εξωτερικού προσπάθησε να μας πείσει για  την  ανθεκτική και προσηλωμένη στάση των αποστόλων  που έκανε το "κίνημα του Ιησού" παγκόσμια θρησκεία. Οι δώδεκα απόστολοι και άλλοι μαθητές του Χριστού ελήφθησαν αρχικά ως ανόητοι, που έπεσαν θύματα ομαδικής ή ατομικής παράκρουσης μετά την Ανάσταση του Χριστού. Έπειτα, μετασχηματίστηκαν σε πανέξυπνους ανθρώπους που προσπάθησαν να προσηλυτίσουν όσους περισσότερους μπορούσαν στο "κίνημα". 

Πολλά ήταν τα μέσα που επιστράτευσαν. Θα έλεγε κανείς ότι οι δώδεκα και οι υπόλοιποι που ακολούθησαν, όπως ο απόστολος Παύλος, ευφεύραν μια "μεθοδολογία" του χριστιανισμού για να συντονίσουν το όραμα του "κινήματος". Η απειλή της κόλασης και της καταστροφής του κόσμου, οι υπερφυσικές δυνάμεις θεραπείας, τα θαύματα, η πειθώ, οι έξυπνες προσαρμογές σε έθιμα για να προσεγγίζουν τους εθνικούς, όλα ήταν μια συντονισμένη και έξυπνα οργανωμένη προσπάθεια για την επιβίωση του "κινήματος" του Ιησού. 

Αυτή η ακαδημαϊκή αυθεντία περιφρόνησε έμμεσα όσους ανθρώπους πίστεψαν στον Χριστό -και εμάς δηλαδή- μειώνοντας την ορθή κρίση μας και την ελεύθερη επιλογή μας. Μας εξέλαβαν όλους σαν ανόητους και αφελείς που πέφταμε ο ένας μετά τον άλλον στην παγίδα των προηγούμενων, οι οποίοι και αυτοί είχαν πέσει στην παγίδα άλλων. Αντίθετα, κάποιοι έξυπνοι, σαν και αυτούς ας πούμε, μπόρεσαν να διακρίνουν την αλήθεια από το ψέμα και ξέφυγαν από τα τερτίπια "της σπείρας" του "κινήματος" του Ιησού. Μπράβο τους τους τυχερούς!

Λοιπόν και εγώ σήμερα, λόγω της αφέλειάς μου φυσικά, ανήκω σ' αυτό το "κίνημα" του Ιησού. Γιατί όπως και να το ονομάσουν οι άνθρωποι, όπως και να το ερμηνέψουν, δεν θα μπορέσουν ποτέ να μειώσουν τίποτα από τη σημασία και την αξία του έργου του Χριστού στις καρδιές μας. Το "κίνημα" του Ιησού θα υπάρχει ακόμη και όταν όλη η ανθρώπινη σοφία θα έχει εξαντλήσει ό,τι είχε να πει και θα έχει τελειώσει η βασιλεία της. Αντίθετα, η εκκλησία του Χριστού (γιατί αυτή είναι η σωστή λέξη για το κίνημα) θα υπάρχει αιώνια,  και "πύλες Άδη δεν θα υπερισχύσουν εναντίον της" (Ματθαίος 16:18).

Πάσχα: θυμάμαι ότι αδίκησα

"Εκείνον που δεν γνώρισε αμαρτία, τον έκανε για χάρη μας αμαρτία, για να γίνουμε εμείς δικαιοσύνη τού Θεού διαμέσου αυτού". Β' Κορινθίους 5:21.

Μια από τις ερμηνείες της έννοιας της δικαιοσύνης είναι η εξής: "Δικαιοσύνη είναι να αποδώσεις στον καθένα αυτό που του αξίζει, είτε καλό είτε κακό". Αυτή η ερμηνεία λαμβάνεται -θεωρητικά τουλάχιστον- υπόψη στην απόδοση του δικαίου σε οποιοδήποτε επίπεδο. 

Μιλάμε για αδικία όταν ξέρουμε ότι δεν μας έχουν αποδώσει αυτό που μας άξιζε.  Λέμε ότι αδικηθήκαμε όταν δεν λάβαμε αυτό που μας οφειλόταν. Η αδικία μάς πειράζει, διότι προσβάλει το ηθικό αίσθημα δικαιοσύνης μέσα μας. Αλλά δεν μας πειράζει το ίδιο εύκολα όταν γίνεται σε τρίτους. 

Το Πάσχα δεν είναι μόνο η ενθύμηση της λύτρωσης και της δικαίωσης. Είναι, επίσης, η ενθύμηση μιας μεγάλης αδικίας. Της δικής μου και της δικής σου. Αν δικαιοσύνη είναι να αποδώσεις στον καθένα αυτό που του αξίζει, τότε ο Χριστός δεν έπρεπε να είχε πεθάνει, γιατί "δεν έπραξε ανομία ούτε βρέθηκε δόλος στο στόμα του" (Ησαΐας 53:9).

Αλήθεια, ήταν αδικία αυτό που έγινε στο πρόσωπο του Χριστού. Ήταν η αδικία εκείνων των ανθρώπων που Τον απέρριψαν και εκτέλεσαν μια καταδικαστική απόφαση για έναν αθώο. Ο Ιούδας είπε έπειτα απ' όσα έκανε: "Αμάρτησα, επειδή παρέδωσα αθώο αίμα" (Ματθαίος 27:4). Ο Πιλάτος, δεύτερος μάρτυρας, επιβεβαίωσε: "Είμαι αθώος από το αίμα αυτού τού δικαίου" (Ματθαίος 27:24). Ένας δίκαιος και αθώος τιμωρήθηκε στη θέση και για χάρη όλων αυτών, αλλά το αίσθημα  δικαιοσύνης των περισσοτέρων δεν επλήγη, γιατί δεν αφορούσε άμεσα τους ίδιους. Ούτε τους ενδιέφερε η προσφορά της αγάπης Του. 

Σήμερα ξανά επαναλαμβάνεται η ίδια ιστορία και όλοι βρισκόμαστε νοερά αντιμέτωποι με το ίδιο γεγονός. Μια δικαιοσύνη χαρίστηκε σε μας, ενώ ξέρουμε ότι ήμασταν άδικοι. Μια δικαιοσύνη προσφέρθηκε σε μας, ενώ έπρεπε να τιμωρηθούμε για όλες μας τις αμαρτίες. Αυτό μάς άξιζε.  Ο Χριστός "τραυματίστηκε για τις παραβάσεις μας· ταλαιπωρήθηκε για τις ανομίες μας· η τιμωρία, που έφερε τη δική μας ειρήνη, ήταν επάνω σ' αυτόν" (Ησαΐας 53:5). Η οικειοθελή προσφορά Του να δώσει τη ζωή Του για μας δεν μπορεί να γίνει κατανοητή απλά με όρους δικαιοσύνης και αδικίας. Ήταν μια αδικία και μια δικαιοσύνη που λάμβαναν χώρα την ίδια στιγμή. Για την ακρίβεια, ήταν η αγάπη του Θεού που κάλυψε τη δική μου αδικία με τη δική Του δικαιοσύνη. Ήταν η αγάπη του Χριστού που δέχθηκε να λογαριαστεί με ανόμους (Ησαΐας 53: 12), για να μπορώ να ανακηρυχθώ δίκαιος δια μέσου Αυτού (Ρωμαίους 3:24).

Πάσχα και φέτος.... Δεν με πειράζει να θυμηθώ ότι αδίκησα. Ευχαριστώ, όμως, τον Θεό, γιατί θυμάμαι ότι δικαιώθηκα.

Ο Χριστός και οι προσκυνητές Του

"Έρχεται ώρα, και ήδη είναι, όταν οι αληθινοί προσκυνητές θα προσκυνήσουν τον Πατέρα με πνεύμα και με αλήθεια· επειδή, ο Πατέρας τέτοιου είδους ζητάει να είναι εκείνοι που τον προσκυνούν". Ιωάννης 4:23.

Τελετουργικά, θρησκευτικοί κανόνες και στάσεις είναι αναπόσπαστα μέρη των διαφόρων θρησκειών που καθιερώνουν έναν τρόπο προσέγγισης του Θεού. Στην Παλαιά Διαθήκη, για παράδειγμα, υπήρχαν ένα σωρό θρησκευτικοί κανόνες και εντολές που έπρεπε να εκπληρωθούν, ώστε ο άνθρωπος να μπορούσε να παρουσιαστεί μπροστά στον Θεό, έχοντας επίγνωση της αγιότητάς Του αλλά και της δικής του αμαρτωλότητας.

Διάφορα θρησκευτικά τελετουργικά επέζησαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο και ποικίλες εκδοχές τους βρίσκουμε σήμερα στις παγκόσμιες θρησκείες. Είναι εκπληκτικό πώς σε όλα τα δόγματα οι άνθρωποι ρέπουν να θεσπίζουν τύπους και να προσκολλώνται σ' αυτούς, πιστεύοντας ότι μ' αυτόν τον τρόπο πλησιάζουν πραγματικά τον Θεό και γίνονται δεκτοί απ' Αυτόν. 

Αν ανήκεις σε ένα θρησκευτικό δόγμα, μπορεί να πιστεύεις ότι αυτό είναι μάλλον το καλύτερο και το σωστότερο απ' όλα, διαφορετικά δεν θα το ασπαζόσουν. Τα θρησκευτικά δόγματα, του χριστιανισμού συμπεριλαμβανομένου, δίνουν  θεωρητικές αρχές που σε τίποτα δεν ωφελούν τον άνθρωπο, αν δεν αγγίζουν την καρδιά του. Τα θρησκευτικά δόγματα και τα τελετουργικά τους δεν καθαρίζουν συνειδήσεις από την αμαρτία. Δεν γιατρεύουν το κακό, δεν οδηγούν σε μια πρακτική ζωή αλήθειας, δικαιοσύνης και ευσέβειας. Τα θρησκευτικά δόγματα, ακόμη και αυτό στο οποίο εσύ ανήκεις, δεν δίνουν αιώνια ζωή.

Ο Ιησούς Χριστός και το έργο του είναι το κεντρικό πρόσωπο της Μεγάλης Εβδομάδας. Πάρα πολλοί χριστιανοί θα το τιμήσουν, συμμετέχοντας ευλαβικά ή και τυπικά στις θρησκευτικές συνάξεις και τα τελετουργικά των εκκλησιών τους. Αλλά είχαν σχέσεις μ' αυτό το πρόσωπο στο διάστημα που πέρασε; Θα έχουν σχέσεις μαζί Του τους καλοκαιρινούς μήνες που έρχονται; Πόσο ουσιαστική είναι η ζωή της αγάπης στο πρόσωπό Του, πέρα από μια συμμετοχή στο δόγμα τους και τις "υποχρεώσεις" που επιβάλλει;

Ο Ιησούς Χριστός είναι το μόνο πρόσωπο που δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για αριθμητικές μάζες προσκυνητών. Δεν συναρπάζεται από νούμερα και ακόλουθους όπως εμείς. Ο Ιησούς Χριστός ζητά έναν αληθινό προσκυνητή που θα προσκυνά τον Θεό "με πνεύμα και με αλήθεια" (Ιωάννης 4:23). Σήμερα, τον επόμενο μήνα, τον επόμενο χρόνο.  Αν είσαι ένας τέτοιος προσκυνητής, είσαι πραγματικά αληθινός προσκυνητής. Αν δεν είσαι, σκέψου τι είναι αυτό που σε εμποδίζει να γίνεις ένας τέτοιος.

Όσο υπάρχουν άνθρωποι

"Και επειδή η ανομία θα πληθύνει, η αγάπη των πολλών θα ψυχρανθεί". Ματθαίος 24:12.

Όχι, δεν πρόκειται για κάποια αναφορά στην κλασική ταινία  Όσο υπάρχουν άνθρωποι. Διότι όσο υπάρχουν άνθρωποι πάνω στη γη πολλά μπορεί να γίνονται, καλά και άσκημα, και αυτά θα τα κάνουν οι άνθρωποι, δηλαδή, εμείς, δηλαδή, εγώ, εσείς, οι άλλοι. 

Η σκέψη "Όσο υπάρχουν άνθρωποι" με απασχόλησε χθες, καθώς επέστρεφα από το συνεργείο αυτοκινήτων. Επειδή το συνεργείο είναι κοντά στο σπίτι μου και ο άνθρωπος που το έχει είναι ακόμη άνθρωπος, πηγαίνω για διάφορες εργασίες και με την άνεση που έχει κανείς όταν ξέρει ότι έχει να κάνει με πραγματικό άνθρωπο. 

Κάποτε οι εργασίες είναι απλές αγγαρείες για ένα συνεργείο που έχει δουλειά,  από τις οποίες δεν βγάζεις κέρδος, απλά χάνεις το χρόνο σου. Αλλά ο άνθρωπος αυτός ποτέ δεν με έχει ξαποστείλει με προφάσεις. Ποτέ δεν με έχει κοροϊδέψει. Δεν ξέρω αν υπάρχει άλλο συνεργείο που να σε πηγαινοφέρνουν με το αυτοκίνητο, γιατί το άφησες και δεν έχεις πώς να γυρίσεις σπίτι σου. Ούτε καταλαβαίνω πως για μια δουλειά μηδαμινής αξίας, όταν φεύγεις, βρίσκεις δίπλα στο κάθισμά σου κουλουράκια, τα οποία είχες αρνηθεί όταν σε κέρασαν και τα ξαναβρίσκεις δίπλα σου φεύγοντας!

Τελικά, όσο υπάρχουν άνθρωποι, η ζωή θα είναι ωραία. Θα είναι ωραία γιατί θα αισθάνεσαι ότι σε σκέφτονται, ότι μεριμνούν και ότι δεν έχουν όλα ξεπουληθεί στο εγώ, στο εμένα, στο συμφέρον. Όσο υπάρχουμε εγώ και εσύ σαν άνθρωποι, η ζωή θα είναι ωραία. Η δική μας ζωή πρώτα απ' όλα και των άλλων ύστερα. Όταν πάψουμε να είμαστε άνθρωποι, υποκύπτοντας στον υπολογισμό κόστος-χρόνος, αρνούμενοι το ξόδεμα και τη χαρά της αγάπης, η ζωή όλων μας θα πικραίνει. Αλλά αυτό δεν θα το έχουν κάνει γενικά οι άνθρωποι, αλλά εμείς. Δηλαδή, εγώ, εσείς, οι άλλοι.

Η Βίβλος λέει ότι επειδή η ανομία θα πληθύνει, η αγάπη των πολλών θα ψυχρανθεί (Ματθαίος 24:12), και ήδη ζούμε σε ψυχρά κλίματα αγάπης. Όταν το κακό μεγαλώνει μέσα μας, δεν μπορεί να αγαπάμε ανυπόκριτα και αυθόρμητα. Η αγάπη μας μικραίνει, γιατί δεν μένει χώρος στην παγωμένη από τα θέλω καρδιά μας να δώσει, χωρίς πρώτα να υπολογίσει κέρδη και ζημιές.

Αλλά ταυτόχρονα, όταν η ανομία γιγαντώσει γύρω μας, θα είναι ακόμη πιο δύσκολο να εξακολουθήσουμε να αγαπάμε. Διότι όταν πιθανόν μας εκμεταλλευτούν, μας κοροϊδέψουν, μας χρησιμοποιήσουν, κάπου θα "βάλουμε κι εμείς μυαλό" και θα συμμορφωθούμε με τους "κανόνες" του παιχνιδιού, βάζοντας εκ των προτέρων την αγάπη μας στον πάγο. 

Όσο υπάρχουμε εμείς σαν άνθρωποι, η ζωή μας θα είναι ωραία. Κι αν δεν είναι, αυτό θα συμβεί γιατί εμείς πάψαμε να αγαπάμε, και η αγάπη στον κόσμο πάγωσε κι άλλο.

Να μείνω στη θέση μου ή να κάνω κάτι;

 "Μη φοβάστε· σταθείτε, και βλέπετε τη σωτηρία τού Κυρίου, που θα κάνει σε σας σήμερα...". Έξοδος 14:13. 

Συμβαίνει κάποιες φορές σε  σημαντικές στιγμές να μην μπορούμε να αξιολογήσουμε σωστά μια κατάσταση και να μην ξέρουμε πώς να ενεργήσουμε. Όταν υπάρχει έντονη πίεση, φόβος και ανάγκη, ο ψυχοσυναισθηματικός μας κόσμος βρίσκεται συχνά σε σύγχυση. Κάποιοι σ' αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να ενεργήσουν σπασμωδικά, τρέχοντας να κατοχυρώσουν κάτι, να προλάβουν μια ευκαιρία, να κρατήσουν μια πόρτα ανοικτή. Άλλοι μπορεί να  αποτραβηχτούν στην άκρη, ή και να παραιτηθούν ακόμη.

Όταν ο λαός Ισραήλ βρέθηκε μπροστά στην Ερυθρά θάλασσα, έχοντας μόλις εγκαταλείψει τη δουλεία της Αιγύπτου, δεν περίμενε ότι ο Φαραώ είχε βάλει σε εφαρμογή ένα νέο σχέδιο. Οι άμαξες που πλησίαζαν τούς έκαναν να παραλύσουν από φόβο. Και δεν είχαν κανένα απολύτως σενάριο διαφυγής. Μπροστά η θάλασσα, πίσω ο αιγυπτιακός στρατός και τα περιθώρια να στενεύουν δραματικά.

Μου αρέσει αυτή η βιβλική ιστορία, γιατί ο Θεός σ' αυτήν την τελευταία μάχη Του κράτησε, όπως συνήθως, κλειστά τα χαρτιά του. Αν και ο Μωυσής είχε ενημερωθεί από τον Θεό ότι ο Φαραώ θα συνέχιζε την καταδίωξη, δεν γνώριζε τίποτα όμως για το σχέδιο διάσωσης του Κυρίου. Αυτό λέγεται εμπιστοσύνη. Η εμπιστοσύνη δεν κουράζεται να ψάχνει μέσα στο μυαλό της διαρκώς σενάρια, γιατί ξέρει ότι τα σενάρια του Θεού υπερβαίνουν τη δική μας αντίληψη. Η εμπιστοσύνη δεν χάνει τη γη κάτω από τα πόδια της. Η εμπιστοσύνη δεν ξεκινά την κουβέντα λέγοντας πώς θα έρθει η σωτηρία του Κυρίου, κάτι πρέπει να κάνω για να έρθει η σωτηρία του Κυρίου, ή εγκαταλείπω, γιατί δεν θα έρθει η σωτηρία του Κυρίου. Η εμπιστοσύνη λέει : "Μη φοβάστε, σταθείτε και βλέπετε τη σωτηρία του Κυρίου" (Έξοδος 14:13).

Το "σταθείτε" όμως είναι σχετικό. Γιατί την ώρα που ο Μωυσής έλεγε "σταθείτε", ο Θεός έλεγε : "Πες στους γιους Ισραήλ να ξεκινήσουν" (Έξοδος 14:15). Αν και αντιφατικό, δεν είναι. Το πρώτο σημαίνει να ησυχάσουμε, να εμπιστευτούμε και να περιμένουμε οδηγίες. Ούτε να κάνουμε σπασμωδικές κινήσεις, ούτε να παγιδευτούμε στην απογοήτευση. Το δεύτερο σημαίνει ότι εφόσον μας δοθούν κάποιες οδηγίες, ας ενεργήσουμε σύμφωνα μ' αυτό που καταλάβαμε ότι θέλει ο Θεός. 

Αν μπερδεύει κάτι τα πράγματα όταν βρισκόμαστε σε πίεση ή ανάγκη, είναι ότι λειτουργούμε με ψυχοσυναισθηματικά κριτήρια, και όχι με πνευματική αντίληψη. Γι' αυτό, άλλοτε τρέχουμε μπροστά να προλάβουμε και τρώμε τα μούτρα μας και άλλοτε κολλάμε πίσω, χάνοντας χρόνο. Τελικά, να μείνουμε στη θέση μας ή να κάνουμε κάτι; Να εμπιστευτούμε τον Κύριο. Ρωτώντας Τον και μελετώντας τον Λόγο Του, θα λάβουμε κατευθύνσεις. Εξάλλου, "σταθείτε" και "να ξεκινήσουν" (Έξοδος 14:13, 15) είναι αδιαχώριστα στην πνευματική ζωή.

Μείωσε την περιπλοκότητα

"Καθώς είμαστε περικυκλωμένοι από ένα τόσο μεγάλο σύννεφο μαρτύρων, ας απορρίψουμε κάθε βάρος και την αμαρτία που εύκολα μας περιπλέκει ..." Εβραίους 12:1.

Η καθημερινότητα του καθενός μας έχει γίνει αρκετά περίπλοκη, σε βαθμό που κάποιες φορές τα φορτία μάς πιέζουν αφόρητα. Το σώμα επαναστατεί. Θέλει να ξεκουραστεί. Το μυαλό αδυνατεί να καταγράψει συχνά πράγματα και θέλει κάπως να αποσυνδεθεί, αν του το επιτρέψουμε.

Αν είναι δύσκολο να ανταπεξέλθουμε ακμαίοι στην πολυπλοκότητα της ζωής, είναι ακόμη πιο δύσκολο αν είμαστε χριστιανοί. Η χριστιανική ζωή είναι μια όμορφη ζωή με νόημα, αλλά έχει τις δικές της μάχες. Επιπλέον, δίνεται σε εχθρικό πεδίο, με ένα τεράστιο ρεύμα κακού να μας πολιορκεί και με τον διάβολο να μας επιτίθεται.

Η Βίβλος συμβουλεύει να απορρίψουμε όχι μόνο την αμαρτία, αλλά και όλα εκείνα τα βάρη που κάνουν τη ζωή μας να μοιάζει με γαλέρα. Αυτό θα μας βοηθήσει να μην καταποντιστούμε πνευματικά και να ζήσουμε σαν άνθρωποι, και όχι σαν μηχανές. Και αυτό το επιθυμούμε όλοι.

Υπάρχουν πολλά βάρη που είναι εντελώς άχρηστα, ας ξεκινήσουμε απ' αυτά. Κατ' αρχάς, υπάρχουν υπερβολικές αποσκευές από το παρελθόν μας. Αυτές σε τι ωφελούν; Πού απέτυχα, ποιος με πλήγωσε, ποιον πλήγωσα, γιατί δεν άδραξα την τάδε ευκαιρία, τι πληρώνω από λάθη άλλων, είναι γεγονότα που μπορεί να έρχονται στη μνήμη μας. Όμως, εφόσον έχουμε αναγνωρίσει τα λάθη μας, ή έχουμε συγχωρήσει, πρέπει να τα ξεφορτωθούμε από πάνω μας.

Το μέλλον είναι ένα φορτίο από το οποίο χρειάζεται να απαγκιστρωθούμε. Τι θα γίνουν τα παιδιά; Πώς θα τα βγάλω πέρα με τους φόρους ή τη σύνταξη; Πού θα βρω συμπαράσταση; Ποιο είναι το θέλημα του Θεού στη ζωή μου; Πρόκειται για βασανιστικές σκέψεις που κουράζουν το μυαλό, διότι δεν υπάρχει βήμα, ακόμη και στις δυσκολίες μας,  που να μην το έχει προβλέψει Εκείνος, αν Τον εκζητούμε. 

Οι δεσμεύσεις-εξαρτήσεις είναι φορτία που κουβαλάμε χωρίς λόγο. Πρώτα απ' όλα, εξαρτήσεις από πράγματα. Χρειαζόμαστε τόσα πράγματα γύρω μας; Αντικείμενα, ρούχα, συσκευές και ό,τι άλλο πουλιέται, είναι "ανάγκη" και πρέπει να το έχουμε; Μήπως να ξεφορτωνόμασταν τίποτα από τα τόσα που πλημμυρίζουν τα σπίτια μας και γκρινιάζουμε κάποτε που δεν έχουμε πού να τα βάλουμε; 

Τέλος, δεσμεύσεις σε πρόσωπα, οι οποίες δεν έχουν νόημα. Ας διακρίνουμε ποιοι μας έχουν πραγματικά ανάγκη και γιατί. Κάποιες φορές οι θυσίες μας σε πρόσωπα διευκολύνουν απλά την καλοπέρασή τους, ή και τη μιζέρια που θέλουν να ανακυκλώνουν. Τέτοια φορτία κάνουν κακό σε μας και σ' αυτούς. Με τη σοφία του Θεού, ας εξετάσει ο καθένας μας πώς μπορεί να απαλλαγεί από την άχρηστη περιπλοκότητα της ζωής.