Υπεραπλουστεύσεις και γενικεύσεις: τα όρια και οι κίνδυνοι

"Αλλά, με τη χάρη τού Θεού είμαι ό,τι είμαι· και η χάρη του σε μένα δεν έγινε μάταιη, αλλά κοπίασα περισσότερο απ' όλους αυτούς· όμως, όχι εγώ, αλλά η χάρη τού Θεού, που ήταν μαζί μου ". Α' Κορινθίους 15:10.

Ένα από τα βασικά μου ζητήματα όταν συζητώ με άλλους είναι οι υπεραπλουστεύσεις και οι γενικεύσεις. Δυστυχώς (ή ευτυχώς), δεν μπορώ να αρκεστώ μόνο σε γενικού τύπου διαπιστώσεις ή γενικευτικές αρχές που κατηγοριοποιούν ανθρώπους, πράγματα και αιτιακές σχέσεις. Βρίσκω δύσκολο να μιλώ αφαιρετικά, παρόλο που ξέρω ότι απαραίτητη βάση για κάθε λογικό συλλογισμό είναι ένας πυρήνας γενικευτικών αφαιρετικών αρχών. 

Για παράδειγμα, υπάρχει μια θεωρία για τη χάρη του Θεού, τη σωτηρία και τη δικαίωση δια της πίστεως. Αυτή είναι μια γενικευτική αρχή με σχέση αιτίας-αποτελέσματος στα πράγματα του Θεού, ωστόσο, δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ πώς αυτή η αρχή εφαρμόζεται στο κάθε άτομο ξεχωριστά. Γιατί δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι οι αρχές του Θεού, όπως όλες οι αρχές και οι νόμοι, αντανακλούνται στον κόσμο της εμπειρίας με διαφορετικές εντάσεις και τρόπους.

Ας πάρουμε πάλι τη χάρη του Θεού. Η χάρη του Θεού δηλώνει έναν συγκεκριμένο τρόπο -μια βασική καθοδηγητική αρχή-  με την οποία ο Θεός σχετίζεται με τους ανθρώπους. Αλλά πώς γίνεται η χάρη σε μερικούς χριστιανούς να είναι πολύ δυνατή, παραγωγική και καρποφόρα και σε άλλους να είναι λίγη, μίζερη και αποσπασματική; Η χάρη του Θεού που μας σώζει και μας αναγεννά, η χάρη του Θεού που μας δικαιώνει, η χάρη του Θεού που μας δίνει τη δύναμη να ζήσουμε με πληρότητα τη χριστιανική ζωή, γιατί έχει τόσες πολλές "εμφανίσεις"; Για να μην πω "προσωποληψίες"... Τι συμβαίνει με την αρχή της χάρης και τα διαφορετικά αποτελέσματά της στη ζωή των πιστών;

Έτσι, καταλήγω να εντάξω μέσα στη χάρη και τον παράγοντα άνθρωπο. Διότι οι αρχές και οι νόμοι του Θεού είναι οι ίδιοι και φέρνουν τα ίδια αποτελέσματα σε όλους ανεξαιρέτως, αλλά βιώνονται από συγκεκριμένα άτομα, τα οποία έχουν μια συγκεκριμένη σχέση με τον Κύριο. Όταν στεκόμαστε μπροστά στον Θεό, στεκόμαστε σαν μοναδικές ατομικότητες που ανταποκρίνονται με διαφορετικό τρόπο στη χάρη του Θεού. Μια αρχή της χάρης που λειτουργεί σε αφαίρεση από το κάθε ξεχωριστό άτομο που τη δέχεται και τη διαχειρίζεται μπορεί να καταλήξει σε πλάνη. 

Και επειδή δεν μου αρέσει να μιλώ αφαιρετικά, θα ολοκληρώσω τις σκέψεις μου με μια επόμενη ανάρτηση, βασισμένη σε βιβλικό παράδειγμα.

Ο Κύριος πίσω από τις κουίντες!

" Η καρδιά τού ανθρώπου σχεδιάζει τον δρόμο του· όμως, ο Κύριος κατευθύνει τα βήματά του ". Παροιμίες 16:9.

Μερικά πράγματα στη ζωή μας φαίνεται να πηγαίνουν από "μόνα" τους και είναι σαν να είμαστε θεατές της, χωρίς να καταλαβαίνουμε καλά-καλά γιατί πάμε προς αυτήν και όχι προς μια άλλη κατεύθυνση. Κάποια άτομα πιστεύουν ότι είναι απόλυτοι κύριοι των θέλω και των αποφάσεών τους. Άλλοι αισθάνονται θύματα των συγκαιριών και των άλλων. Τέλος, μερικοί πιστεύουν ότι ο Θεός είναι πίσω από καθετί και δεν μπορούν να ξεφύγουν απ' αυτά που ο Θεός έχει αποφασίσει γι' αυτούς.

Αν συζητούσαμε για την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου και τα όρια αυτής, ίσως ήταν χρήσιμη μια τέτοια κουβέντα, ωστόσο, κάτι πιο εύκολα ελέγξιμο είναι η καρδιά μας.

Αν η καρδιά μου έχει δεχτεί τις αλήθειες του Θεού και εκτιμά το θέλημά Του για τη ζωή μου, έχω ήδη μια προετοιμασμένη καρδιά για να κάνω το θέλημα Του στη ζωή μου.

Αν η καρδιά μου έχει πάρει τον χρόνο να προσευχηθεί πάνω στους δρόμους που μου προσφέρονται και έχει σκεφτεί που μπορεί να καταλήγουν όλοι αυτοί (γιατί στ' αλήθεια, δεν οδηγούν όλοι οι δρόμοι σε ασφαλείς προορισμούς, όσο ωραίοι ή πνευματικοί κι αν φαίνονται), μπορώ να έχω την πεποίθηση ότι, με τη χάρη του Θεού, δεν θα παγιδευτώ μέσα σε στείρες επιλογές.

Αν η καρδιά μου μελετά τον Λόγο του Θεού και τον παίρνει στα σοβαρά -διότι όταν ο Θεός βάζει όρια, τα βάζει πάντα για το καλό μου-, μπορώ να σχεδιάσω, και να εμπιστευτώ ότι ο Κύριος θα κατευθύνει τα βήματά μου σε ασφαλή λιμάνι.

Αν η καρδιά μου είναι συνετή, γιατί η σοφία και η σύνεση την πλάθουν ώστε να βλέπει τα πράγματα με άλλη οπτική, θα ενισχυθώ από τον Θεό, ακόμη και μέσα στις αμφιβολίες μου, να πάρω σωστές αποφάσεις.

Αν η καρδιά μου, τέλος, πιστεύει ότι ο Θεός θέλει μόνο την ευτυχία μου και αφήνομαι να οδηγηθώ από το Άγιο Πνεύμα, ακόμη και στην περίπτωση που δεν καταλαβαίνω ή δεν ελέγχω τι ακριβώς κάνει ο Κύριος πίσω από τις κουίντες, θα ξέρω ότι ο Θεός που κατευθύνει τα πράγματα έχει πάντα καλά σχέδια για όσους Τον αγαπούν.

Αλλάζω, αλλάζεις και φαίνεται!

"Και μη συμμορφώνεστε με τούτο τον αιώνα, αλλά μεταμορφώνεστε διαμέσου τής ανακαίνισης του νου σας, ώστε να δοκιμάζετε τι είναι το θέλημα του Θεού, το αγαθό και ευάρεστο και τέλειο ". Ρωμαίους 12:2.

Μου αρέσει όταν ξεφυλλίζω ημερολόγια του παρελθόντος στα οποία έχω καταγράψει όνειρα και βήματα πίστης, φόβους και ήττες. Είναι απίστευτο να γράφεις ότι κάποτε κατανόησες ένα πνευματικό μάθημα, άλλαξες μια άκαρπη συμπεριφορά, αποφάσισες να αφήσεις τον Θεό να ενεργεί στη ζωή σου με τον δικό Του τρόπο και να βρίσκεσαι μερικά χρόνια μετά σαν να είσαι πάλι στο σημείο εκκίνησης!

Για φαντάσου να λες : Να είμαι απλός στη σκέψη μου και στη συμπεριφορά μου και να συνειδητοποιείς ότι εξακολουθείς να είσαι αρκετά πολύπλοκος.

Να λες: Θα βάλω στην άκρη τους φόβους μου και να βρίσκεσαι να θέτεις τα αρχικά ερωτήματα με τους ίδιους φόβους.

Να λες: Θα εμπιστεύομαι τον Θεό χωρίς ενστάσεις, και το κατεβατό με τις ενστάσεις να είναι στη θέση του. 

Να λες: Θα πάρω τους δρόμους που μου ανοίγει ο Θεός και όταν τους ανοίγει να σκέφτεσαι αν είναι για σένα οι πιο κατάλληλοι.

Να λες: Θα αφήσω τον έλεγχο, που με βασανίζει, και ο έλεγχος να είναι πάλι μέρος του εαυτού σου.

Λοιπόν, αν πιστεύετε και εσείς ότι η Λερναία Ύδρα δεν λέει να πεθάνει μέσα σας, ότι όλο κάτι νικιέται και όλο ξαναγεννιέται, θα σας ενθαρρύνω όπως ενθαρρύνω τον εαυτό μου με την εξής σκέψη: Δεν είμαι ο άνθρωπος που ήμουν. Μπορεί ακόμη να χάνω το βήμα. Μπορεί ακόμη να ανησυχώ. Ίσως ακόμη να μην μπορώ απόλυτα να αφεθώ. Ίσως και να είμαι ακόμη πολύπλοκη, να τα κάνω θάλασσα, να έχω επιθυμίες, να έχω ενστάσεις. Αλλά ξέρω ότι δεν είμαι το άτομο που ήμουν πριν δέκα χρόνια. Έχω αλλάξει. Αν και εσείς έχετε αφήσει τον Θεό να εργάζεται στη ζωή σας, θα καταλαβαίνετε κάπως ότι δεν είστε το άτομο που ήσασταν πριν κάποια χρόνια. Έχετε αλλάξει. Και αν αυτό δεν μπορείτε να το αξιολογήσετε απόλυτα εσείς, να είστε βέβαιοι ότι το βλέπουν οι άλλοι, διότι όταν αλλάζουμε, φαίνεται!

Ο τρόπος που προσεύχομαι

 " Εσείς, όμως, αγαπητοί, ενώ θα εποικοδομείτε τον εαυτό σας επάνω στην αγιότατη πίστη σας, προσευχόμενοι εν Πνεύματι Αγίω,  φυλάξτε τον εαυτό σας στην αγάπη τού Θεού [...] ". Ιούδας 1:20-21.

Πώς προσεύχομαι; Μα, τι ερώτηση; Προσεύχομαι όπως ακριβώς ζω. Προσεύχομαι με το Άγιο Πνεύμα όταν στην κάθε μου μέρα  ζω σύμφωνα με το Άγιο Πνεύμα. Γιατί είναι ουτοπικό και παράδοξο μαζί να ζω κατά σάρκα και να προσεύχομαι εν πνεύματι. Είναι αδύνατον να έχω διαρκώς στο μυαλό μου κοσμικούς στόχους, επιθυμίες, αγωνίες, εσωτερικές μάχες, ζήλιες, πικρίες, ανταγωνισμούς και ταυτόχρονα να προσεύχομαι εμπνεόμενος από το Άγιο Πνεύμα.

Στην ιδεολογική και πνευματική σύγχυση των καιρών μας όλα είναι δυνατά και συνδυάζονται. Πού το πρόβλημα να ασχολούμαι όλη την ημέρα με το τι θέλω, τι μου αρέσει, πώς είμαι, τι πιστεύουν οι άλλοι για μένα, πώς θα είμαι ικανοποιημένος και ταυτόχρονα να προσεύχομαι για τη βασιλεία του Θεού, το θέλημά Του και τα σχέδιά Του στη ζωή μου;  Πού το πρόβλημα να ζω με κέντρο τον εαυτό μου και τις ανάγκες μου, αλλά να προσεύχομαι ταυτόχρονα για τους άλλους και τα θέματά τους;

Τα παραπάνω είναι μια αδύνατη συνθήκη. Γιατί όταν το εγώ είναι στο κέντρο της ύπαρξής μου, δεν μπορεί παράλληλα το Άγιο Πνεύμα να είναι στο κέντρο των επιθυμιών μου. Ακόμη και στην περίπτωση που καταφέρω μέσα στον κυκεώνα των ζητημάτων μου να χωρέσω τη βασιλεία του Θεού, οι προσευχές μου είναι ξύλινα λόγια. Δεν αφορούν τον Θεό, αφού ουσιαστικά ούτε και εμένα την ίδια αφορούν. Από τη στιγμή που επιλέγω να ζω μια ζωή σαρκική που περιστρέφεται γύρω από επιθυμίες και στάσεις που έχουν να κάνουν με τον δικό μου κόσμο, ο οποίος αφήνει πολύ λίγο χώρο στις επιθυμίες του Αγίου Πνεύματος, όσο σωστά κι αν προσεύχομαι, αποτελεσματικά δεν προσεύχομαι.

Η προσευχή που πηγάζει από το  Άγιο Πνεύμα ξεκινά από μία ζωή που διοικείται από το Άγιο Πνεύμα. Η προσευχή στην οποία ευαρεστείται ο Θεός είναι συνάρτηση μιας ζωής που ευαρεστεί τον Θεό. 

Ευλογίες κάνοντας τσουλήθρα

" [...] Η γη, που ο Κύριος ο Θεός μας δίνει σε μας, [είναι] καλή. Αλλ' εσείς δεν θελήσατε να ανεβείτε, αλλ' απειθήσατε στην προσταγή τού Κυρίου τού Θεού σας ". Δευτερονόμιο 1:25-26.

Υπάρχουν χριστιανοί που πιστεύουν ότι οι ευλογίες του Θεού και οι υποσχέσεις Του μοιάζουν με την τσουλήθρα. Ανεβαίνεις πάνω, κάθεσαι και μετά, ζουουπ, έφτασες! Ήταν μια απλή, εύκολη εμπειρία, χωρίς προσπάθεια, χωρίς κόπο και αναμονή.

Δεν έχω αμφιβολία ότι υπάρχουν ευλογίες που ο Θεός μάς χαρίζει απρόσμενα, χωρίς να ξέρουμε πώς και γιατί. Και επειδή έχουν έρθει στα χέρια μας δίχως να έχουμε πολυκαταλάβει τι γίνεται, μπορεί να θεωρούμε ότι τα πνευματικά πράγματα λειτουργούν μάλλον μ΄αυτόν τον τρόπο, όπως μια γρήγορη  κατάβαση από τσουλήθρα. 

Αυτή όμως είναι μια λανθασμένη και αποσπασματική θεώρηση των τρόπων του Θεού. Μέσα στη Βίβλο υπάρχουν αναρίθμητες υποσχέσεις και ευλογίες που πάνε χέρι-χέρι με την υπομονή, την επιμονή, την υπακοή, την προσπάθεια, την αναμονή, την εμπιστοσύνη, την προσευχή, την ευχαριστία. Παρεκτός της σωτηρίας μας, που δίνεται δωρεάν και κατά χάρη, όλες οι άλλες υποσχέσεις/ευλογίες περικλείουν διαφόρων ειδών μαθήματα και παθήματα. 

Υπάρχουν ποικίλες ευλογίες που χάθηκαν για κάποιους χριστιανούς, γιατί έλειψαν οι προϋποθέσεις για να τις αποκτήσουν. Όταν ο Θεός έστειλε τον λαό Του να κατακτήσει την υποσχεμένη γη, η δύναμή Του και η πιστότητά Του δεν ήταν από μόνες τους αρκετές. Χρειαζόταν, επίσης, να δοθούν κάποιες μάχες, μάχες με γίγαντες και με περιτειχισμένες πόλεις. Γιατί υπόσχεση και ευλογία δεν σημαίνει πάντα ανοικτός δρόμος μπροστά, απλότητα και ευρυχωρία. Η κατάκτηση της γης Χαναάν ήταν μια απλή υπόθεση πίστης και νικηφόρας μάχης, αλλά δεν ήταν μια ανέξοδη υπόθεση, με τη μορφή της εύκολης τσουλήθρας. 

Ο Τζορτζ Όργουελ είχε πει: " Ο γρηγορότερος τρόπος να τελειώσεις μ' έναν πόλεμο είναι να τον χάσεις ". Στην Κάδης- βαρνή, ο λαός Ισραήλ τελείωσε τον πόλεμο πριν καν τον αρχίσει, χάνοντάς τον εξαιτίας της δικής του απιστίας και του φόβου. Μπορείς και εσύ να τελειώσεις με ό,τι σε κρατά σε ανησυχία, σε ξεβολεύει, σε πιέζει, δεν σου αρέσει. Το τελειώνεις και τελειώνει! Το πολύ που θα καταφέρεις, θα είναι να περιφέρεσαι κουρασμένος σε άνυδρες ερήμους. Γι' αυτό, αν ο Θεός σε ξαναφέρει πάλι στο αρχικό σημείο της μάχης, θυμήσου να μην εγκαταλείψεις. Ευλογίες με τη μορφή της τσουλήθρας είναι σπάνιες στην πνευματική μας ζωή. 

Δεσμεύτηκα, δεσμεύτηκε!

" Το πόδι μου ενέμεινε στα βήματά του· φύλαξα τον δρόμο του, και δεν ξέκλινα·  την εντολή των χειλιών του, και δεν οπισθοδρόμησα· διατήρησα τα λόγια τού στόματός του, περισσότερο παρά την αναγκαία [τροφή] μου ". Ιώβ 23:11-12.

Παρατηρώ ότι όλο και λιγότεροι άνθρωποι επιθυμούν τις δεσμεύσεις. Από τα πιο απλά παραδείγματα: Να σου δεσμευτώ ότι θα σε βοηθήσω να τελειώσεις τη δουλειά που έχεις να κάνεις; Ναι, βέβαια, θα σε βοηθήσω ! (Κατά βάθος, όμως, μπορεί ν' αλλάξω γνώμη, γιατί θα δω πώς θα είναι τα κέφια μου μέχρι τότε). Να σου δεσμευτώ ότι θα πάμε για μπάνιο το Σαββατοκύριακο όπως είχαμε πει; Ναι, φυσικά. (Αρκεί, βέβαια να μην προκύψει τίποτα καλύτερο και σε ξαποστείλω με καμιά δικαιολογία). Να σου δεσμευτώ ότι θα σε πάρω τηλέφωνο για εκείνο το ζήτημα που συζητούσαμε; Βεβαίως, θα σε πάρω. (Αλλά μην το δέσεις κιόλας. Είμαι και λίγο ξεχασιάρης).

Κι αν συμβούν αυτά κάποιες φορές, δεν πειράζει. Άνθρωποι είμαστε, μπορεί να αλλάξει και το πρόγραμμά μας και η διάθεσή μας. Κάποτε μας προδίδει και η μνήμη μας. Αλλά φανταστείτε να γίνεται αυτό σε τακτική βάση.  Εύχομαι να είστε απ' αυτούς που έχουν μάθει τι θα πει κρατώ τον λόγο μου και την υπόσχεσή μου. Γιατί σε τελική ανάλυση, ο λόγος μου, είμαι εγώ. Μπορεί κανείς να βασίζεται πάνω μου, γι' αυτό που είμαι και γι' αυτό που λέω.

Ξέρουμε ότι όταν ο Θεός δεσμεύεται σε πράγματα, τα εκτελεί. Ο Θεός δεν έχει μπρος-πίσω. Δεν έχει διαθέσεις της στιγμής και αποφάσεις που αλλάζουν απρόβλεπτα. Αν κάτι Τον χαρακτηρίζει, αυτό είναι η σταθερότητα και η δέσμευση. "Ο Θεός δεν είναι άνθρωπος για να ψευστεί, ούτε γιος ανθρώπου για να μεταμεληθεί.Αυτός είπε, και δεν θα εκτελέσει; Ή, μίλησε, και δεν θα το τηρήσει;" (Αριθμοί 23:19).

Και τους ανθρώπους που πιστεύουν στον Θεό οφείλει να τους χαρακτηρίζει η σταθερότητα και η δέσμευση. Όταν υπόσχονται, θα πρέπει να κρατούν τις υποσχέσεις τους. Όταν λένε κάτι, οφείλουν να θυμούνται τι έχουν πει και να το κάνουν. Δεν υπεκφεύγουν. Δεν βρίσκουν δικαιολογίες. Κρατούν τον λόγο τους και όταν δεν μπορούν να  κάνουν αυτό που είπαν στους άλλους, εξηγούν το γιατί.

Ο Αβραάμ ήταν ένας άνθρωπος που κράτησε τις δεσμεύσεις του απέναντι στον Θεό και τους γύρω του. Ο Ιώβ, επίσης, ήταν τίμιος απέναντι σε όλους και φύλαξε τον δρόμο του Θεού, ακόμη και όταν δεν είχε κανέναν λόγο να το κάνει. Ο Δανιήλ το ίδιο.

Δεσμεύσου και τήρησε τις δεσμεύσεις σου όπως ακριβώς κάνει και ο Θεός. Θα διαπιστώσεις ότι ο Θεός αρέσκεται σ' αυτούς που κρατούν τις υποσχέσεις τους. Γιατί αν εσύ μπορείς να κρατάς τις όποιες υποσχέσεις σου, αν εσύ μπορείς να μένεις πιστός, πώς είναι δυνατόν ο Θεός να απιστήσει ή να κάνει το κορόιδο απέναντι σου;

Η καλύτερη δίαιτα

 " Αν τα ξέρετε αυτά, είστε μακάριοι, αν τα κάνετε ". Ιωάννης 13:17.

Το καλοκαίρι είναι η κατεξοχήν εποχή της δίαιτας. Βέβαια, οι περισσότεροι σκέφτονται να ξεκινήσουν δίαιτα πολύ πριν εμφανισθούν στην παραλία, πριν πάνε διακοπές ή προτού φορέσουν τα καλοκαιρινά ρούχα τους. Δίαιτα σημαίνει κάποιου είδους στέρηση, γι ' αυτό η πιο καλή δίαιτα είναι αυτή που κάνεις! Διότι με το να διαβάζεις μόνο δίαιτες, δεν σημαίνει ότι θα αδυνατίσεις κιόλας! Αυτό που χρειάζεται είναι πολύ περισσότερο από γνώση ή μία καλοπληρωμένη επίσκεψη στον ειδικό. Η πιο αποτελεσματική δίαιτα συνίσταται στο να εφαρμόσεις τις οδηγίες που σου δόθηκαν. 

Το να ακούς πράγματα για τον Χριστό χωρίς να τα εφαρμόζεις είναι σαν να πιστεύεις ότι θ' αδυνατίσεις μόνο και μόνο επειδή γνωρίζεις τι παχαίνει και τι όχι. Το να πηγαίνεις στην εκκλησία, να διαβάζεις την Αγία Γραφή, να συναναστρέφεσαι με χριστιανούς, χωρίς να κάνεις αυτά που γνωρίζεις  είναι σαν να πιστεύεις ότι θα γίνεις στυλάκι, επειδή ξέρεις ποιες τροφές πρέπει να τρως. Κανείς δεν αδυνάτισε μόνο με τη διατροφική γνώση και κανείς δεν έζησε τη χριστιανική ζωή μόνο με τη γνώση των χριστιανικών αληθειών. Υπάρχει πάντα το κομμάτι της εκτέλεσης των οδηγιών... Ξέρετε, εκείνο της στέρησης και της πειθαρχίας που οι περισσότεροι απεχθάνονται.

Αλλά το θέμα μας εδώ δεν είναι η δίαιτα. Αν θέλεις να προχωρήσεις στην πνευματική σου ζωή και να μπεις στον ουρανό θα πρέπει να κάνεις και όχι να ξέρεις μόνο. Στυλάκι δεν γίνεται κανείς επειδή αγαπά την υγιεινή διατροφή και θαυμάζει όλους εκείνους που την ακολουθούν. Το ίδιο ισχύει και στη χριστιανική ζωή. Χριστιανός δεν γίνεται κάποιος μόνο επειδή ξέρει τις εντολές του Θεού, βοηθά ή πηγαίνει στην εκκλησία. Ο πραγματικός χριστιανός  ξέρει και κάνει μαζί.

Τι έπαθα ή τι θα μπορούσα να είχα πάθει;

 " Με τα φτερά του θα σε σκεπάζει, και κάτω από τις φτερούγες του θα είσαι ασφαλής" . Ψαλμός 91:3.

Δεν ξέρω αν είστε απ' αυτούς που εύκολα γκρινιάζουν όταν τους συμβαίνει κάτι ή αν συνηθίζετε να επικεντρώνεστε στις μικροατυχίες σας και να ξεχνάτε τα καλά πράγματα που σας έχουν συμβεί. Κανείς μας δεν θέλει ανατροπές, ζημιές και ό,τι άλλο συναντά κανείς άφθονα στην καθημερινότητα. Αλλά επειδή ούτως ή άλλως θα έρθουμε αντιμέτωποι με προβλήματα, ας τα ξεπερνάμε με τη δύναμη του Θεού.

Πριν κάποιο διάστημα έκανα κάποια δρομολόγια στο νοσοκομείο, γιατί νοσηλευόταν μία θεία μου. Θέλοντας να βοηθήσω τα ξαδέλφια μου, τους πρότεινα κάποιες βάρδιες. Εκείνη την ημέρα που πήγα έβρεχε, ήμουν αγχωμένη, έπρεπε να προλάβω τους γιατρούς και επιπλέον η κατάσταση εξελισσόταν άσκημα. Αφού τελείωσαν όλα, πήγα να πάρω το αυτοκίνητό μου. Πλησιάζοντας, είδα ότι μου έλειπαν και τα τέσσερα τάσια. Τα δικά μου και όλων εκείνων που είχαμε παρκάρει έξω από το νοσοκομείο. Κάποιοι μας τα είχαν κλέψει, αλλά δεν είχα καθόλου δύναμη να παραπονεθώ, εγώ που γενικά δεν αφήνω ασχολίαστα τέτοια γεγονότα.

Όταν πλησίασα κοντά για ν' ανοίξω το αυτοκίνητο, το αυτοκίνητό μου δεν ήταν κλειδωμένο! Πάνω στη φούρια φαίνεται ότι το είχα ξεχάσει ξεκλείδωτο. Σταμάτησα, ξανακοίταξα τους τροχούς, σκέφτηκα πώς έπρεπε να ψάξω για νέα τάσια, αλλά ποσώς δεν συγκινήθηκα για την απώλεια. Μπήκα μέσα και γύρισα σπίτι μου σαν να μην έτρεχε τίποτα. Ένας σοβαρά άρρωστος στο νοσοκομείο, ένα αυτοκίνητο που θα μπορούσε να είχε κάνει φτερά εκείνη τη μέρα, ποιος ασχολείται με τα τάσια;

Ξέρετε ότι πολλές φορές ασχολούμαστε με το τι πάθαμε. Σχεδόν ποτέ δεν σκεφτόμαστε (ή δεν γνωρίζουμε) τι χειρότερο θα μπορούσαμε να είχαμε πάθει. Αληθινά παραδείγματα από τη ζωή: τρακάρουμε μόνοι μας το αυτοκίνητο στην προσπάθειά μας να αποφύγουμε κάποιον, αλλά κανείς δεν ξέρει τι θα είχε συμβεί αν είχαμε συγκρουστεί και τραυματιστεί. Μας κλέβουν το σπίτι, αλλά δεν ξέρουμε τι θα είχε συμβεί αν ήμασταν μέσα. Πέφτει κάποιο μέλος της οικογένειας και χρειάζεται ράμματα, αλλά ήταν το χέρι του Θεού που δεν έχασε το μάτι του. Είναι αλήθεια ότι όλοι παθαίνουμε διάφορα, αλλά ας ευχαριστούμε τον Θεό, γιατί θα μπορούσαμε να είχαμε πάθει πολύ χειρότερα.

Μπορείς να νικήσεις μόνο αν...

" Όποιος νικάει, θα τον κάνω στύλο μέσα στον ναό του Θεού μου [...]. Αποκάλυψη 3:12.

Γιατί ο Θεός απευθύνεται τόσες πολλές φορές, ιδιαίτερα στο βιβλίο της Αποκάλυψης, στους χριστιανούς και τους καλεί να νικήσουν; Γιατί πρέπει υποχρεωτικά να νικήσουν και μόνο στην περίπτωση που θα νικήσουν, θα λάβουν βραβείο; Και τέλος, γιατί κάποιοι μπορούν να νικούν;

Η πρόσκληση του Θεού για νίκη στις μάχες που δίνουμε δεν έχει να κάνει με τη δύναμή μας. Κανείς δεν έχει από μόνος του τη δύναμη να πολεμά όταν διαψεύδεται μέσα στις ποικίλες μάχες της ζωής. Κανείς δεν έχει από μόνος του το σθένος να εξακολουθεί να πιστεύει ότι κάτι μπορεί να βγει από τις θλίψεις και τα αδιέξοδά του. Και κανείς δεν αισθάνεται ότι θα βγει νικητής όταν κάθε τόσο πέφτει στα ίδια λάθη και νιώθει αποτυχημένος.

Οι περισσότεροι αναλάβαμε την προσπάθεια που ο Θεός μάς χρέωσε, προκειμένου να κατακτήσουμε τη δική μας γη της επαγγελίας. Η σωτηρία των παιδιών μας, η διάσωση ενός προβληματικού γάμου, η επίλυση διαφορών με άτομα που μας πόνεσαν, η περάτωση των σπουδών μας, μια ασθένεια, μία επίμονη αμαρτία μπορεί να ήταν μάχες στις οποίες κληθήκαμε να συμμετάσχουμε. 

Μέσα σ' αυτές αγωνιστήκαμε και παλέψαμε, ώστε να δούμε τον Θεό να ενεργεί στη ζωή μας. Και αυτό γιατί τίποτα στα πνευματικά πράγματα δεν λειτουργεί από μόνο του. Ο Θεός κάνει το μεγαλύτερο μέρος, αλλά παραμένει πάντοτε απαραίτητη η δική μας συμμετοχή. Βρίσκω απόλυτα φυσικό σε μια μάχη να υποστούμε απώλειες. Και δεν είναι καθόλου παράξενο να δειλιάσουμε, να κουραστούμε, να απελπιστούμε και κάποτε να εγκαταλείψουμε, γιατί η γη που επιθυμούμε να κατακτήσουμε μοιάζει άπιαστο όνειρο. 

Ο Θεός, ωστόσο, επιθυμεί να νικήσουμε. Και νικώ σημαίνει πηγαίνω μέχρι τέλους. Νικώ σημαίνει παραμένω στη μάχη, ξαναμπαίνω στη μάχη, συνεχίζω τη μάχη, ολοκληρώνω τη μάχη. Ο Θεός παρακολουθεί με αγωνία την έκβαση και μας ενδυναμώνει. Μας εμπνέει με το Πνεύμα Του και τον Λόγο Του. Χωρίς την ενθάρρυνσή Του, χωρίς το σπρώξιμό Του να συνεχίσουμε, οι ψυχές μας θα στέρευαν από δυνάμεις. Αν ο Θεός μάς καλεί να νικήσουμε, τότε μπορούμε να νικήσουμε. Να είστε σίγουροι ότι αυτοί που επιμένουν μέχρι τέλους είναι αυτοί που νικούν. Και νικούν όχι γιατί είναι άτρωτοι, αλλά  γιατί ολοκληρώνουν τη μάχη όπως κι αν είναι η κατάσταση. Αν θέλεις τη νίκη, δεν θα χρειαστείς τόσο δύναμη, όσο υπομονή και επιμονή. 

Μια αγάπη με όρια, αλλά χωρίς όρια!

 " Εγώ, εκείνους που με αγαπούν, τους αγαπώ· κι εκείνοι που με ζητούν, θα με βρουν". Παροιμίες 8:16.

Μεγάλωσα σε μια οικογένεια που είχε την τάση να δίνει και να μοιράζεται. Στην ευρύτερη συγγένειά μου δεν υπήρχαν στενόκαρδοι και τσιγκούνηδες και βασικός κανόνας ήταν να σκέφτεσαι τον άλλον και να προσφέρεις τη βοήθεια που σου ζητήθηκε. 

Όταν κατάλαβα το έργο της σωτηρίας του Χριστού και καθώς μελετούσα τη Βίβλο και άκουγα κηρύγματα, δεν είχα αμφιβολία ότι ο δρόμος της αγάπης ήταν ο μόνος δρόμος. Χαίρομαι που σήμερα, εικοσιπέντε χρόνια μετά, έχω αναθεωρήσει πολλές από τις απόψεις μου και αυτό το θεωρώ ωριμότητα. Η αγάπη που είχα ποικιλοτρόπως διδαχτεί ήταν μια αγάπη τυφλή, μια αγάπη που δεν ήθελε να δει κάποτε την κοροϊδία, την αχαριστία και την αδιαφορία. Έδινα και δεν αξιολογούσα σχεδόν ποτέ ότι για την προσπάθειά μου αυτή έπαιρνα πίσω πολύ λίγα από κάποιους, οι οποίοι είχαν μάλλον καταλάβει ότι αγάπη σημαίνει παίρνω όποτε με βολεύει.

Χρειάστηκε ο Θεός να με περάσει από πολύ δύσκολα μαθήματα την τελευταία δεκαετία, ώστε να καταλάβω ότι η αγάπη δεν είναι πανάκεια. Η αγάπη είναι ένα συναίσθημα και μια απόφαση ζωής που μόνο με τη σοφία του Θεού μπορεί να τη διαχειριστούμε χωρίς να τη τσιγκουνευτούμε και χωρίς να την κατασπαταλήσουμε. 

Ενώ, λοιπόν, προσπαθούσα να καταλάβω τι πήγαινε "στραβά" με τον τρόπο που έδινα την αγάπη, ένα εντελώς άσχετο γεγονός με μια σοφή, ηλικιωμένη Γαλλίδα φίλη μου μού έδωσε μία αναπάντεχη απάντηση. Με τη συγκεκριμένη φίλη είχαμε μια τακτική εβδομαδιαία αλληλογραφία για πάρα πολλά χρόνια. Αυτή έγινε δεκαπενθήμερη και στη συνέχεια μηνιαία, γιατί είχα δυσκολία να της απαντώ όπως παλιά με διάφορες δεσμεύσεις που διαρκώς με κρατούσαν απασχολημένη. Στην τελευταία μας συνάντηση της ζήτησα συγνώμη για τις καθυστερήσεις μου, για να πάρω την εξής απλή αλλά σοφή απάντηση: "Μην στενοχωριέσαι καθόλου! Εγώ απαντώ στην αλληλογραφία με τον ρυθμό που μου γράφουν. Μου γράφουν άμεσα, απαντώ άμεσα, μου γράφουν μετά από έναν μήνα, απαντώ μετά από έναν μήνα..."

Αυτή η φράση ερχόταν στο μυαλό μου όταν ο εαυτός μου με έσπρωχνε να δώσω, ενώ ο άλλος δεν είχε διάθεση να ανταποκριθεί, έδινε εντελώς περιστασιακά ή και ωφελιμιστικά. Αυτή η φράση ερχόταν στο μυαλό μου για να με συγκρατήσει όταν κάτι μέσα μου επιχειρούσε πάλι να δικαιολογήσει τη βόλεψη -ή τη διαρκή αμέλεια- κάποιων. Αλλά αν αυτό σας φαίνεται ότι δεν ανταποκρίνεται στο ευαγγέλιο της αγάπης, σκεφτείτε πόση τελικά αγάπη σπατάλησε ο Χριστός για τους Φαρισαίους, τους Γραμματείς, τους Ρωμαίους, αλλά και όλους εκείνους τους πολυάσχολους που δεν είχαν χρόνο να ασχοληθούν με το κήρυγμα και την προσφορά Του. Η αγάπη του Χριστού έδινε σε όσους την είχαν πραγματικά ανάγκη. Ποτέ δεν σπαταλήθηκε με λανθασμένο τρόπο, αλλά και ποτέ δεν ήταν λίγη για όσους τη διψούσαν. Ακόμη και όταν αυτή η αγάπη προδόθηκε, ήταν αγάπη δίκαιη και συνετή. Αυτό ας μας διδάξει να δίνουμε την αγάπη μας πλούσια, αλλά ποτέ άσκοπα και ασύνετα.

Πόσο φτωχοί είμαστε τελικά;

" Πατέρα μας, που είσαι στους ουρανούς, ας αγιαστεί το όνομά σου·  ας έρθει η βασιλεία σου· ας γίνει το θέλημά σου [...]  το καθημερινό μας ψωμί δώσε μας σήμερα". Ματθαίος 6:9-11.

'Ετσι αρχίζει το γνωστό σε όλους μας "Πάτερ Ημών". Μετά τις αναφορές στη βασιλεία, στη δόξα και στο θέλημα του Θεού, έρχεται το αίτημα για την ικανοποίηση των βιοτικών μας αναγκών. 

Το ψωμί ήταν στοιχειώδης τροφή για την επιβίωση εκείνη την εποχή και συνδεόταν με την υλική σπάνη και τους περιορισμούς που έθετε η φύση στον άνθρωπο. Στις μέρες μας μεταφράζεται σ' ένα ικανοποιητικό επίπεδο τροφίμων που πρέπει να έχουμε στο σπίτι μας. Όμως, αν και μιλάμε για "τον άρτον ημών τον επιούσιον", η πλειοψηφία εννοούμε πολύ περισσότερα απ' αυτόν. Ο Δυτικός πολιτισμός είναι σίγουρα ένας σπάταλος, αγνώμων και ακόρεστος σε επιθυμίες πολιτισμός. Οι περισσότεροι στη Δύση εξακολουθούν να νιώθουν στερημένοι και φτωχοί, γιατί ο άγριος καπιταλισμός και ο αδυσώπητος καταναλωτισμός μάς υπενθυμίζουν διαρκώς ποιο "αξίζει" να είναι το βιωτικό μας επίπεδο. Υπάρχουν τόσα που δεν έχουμε και τα οποία δικαιωματικά -ή όχι- θα πρέπει να απολαύσουμε, διότι δεν είμαστε κατώτεροι από τους άλλους. 

Ας ρίξουμε μια γρήγορη ματιά μόνο στο ψυγείο μας. Όταν ψωνίζουμε, οι περισσότεροι φορτώνουμε τις αναγκαίες προμήθειες και ... λίγα παραπάνω. Βέβαια το κάνουμε για οικονομία χρόνου, και είναι λογικό και απαραίτητο μαζί. Παρά τις αυστηρές λίστες και τον προγραμματισμό μας, τα ντουλάπια μας έχουν διάφορα. Έχουμε και στην κατάψυξη τρόφιμα και σκεφτόμαστε πότε θα τα ξεφορτωθούμε. Ε, πού και πού πετάμε μαγειρεμένο φαγητό και κάτι τροφές που δεν καταναλώθηκαν έγκαιρα.

Ξέρω ότι θα σκεφτείτε ότι στην Ελλάδα της κρίσης τα καρότσια δεν είναι πια γεμάτα, ούτε ξεχειλίζουν τα ψυγεία. Εντούτοις, τρώμε αρκετά καλύτερα από άλλους λαούς, επιτρέπουμε στους εαυτούς μας "μικρές πολυτέλειες" και σίγουρα πετάμε ακόμη. Όπως είπε μια φίλη, είμαστε υπόλογοι στον Θεό γι' αυτές τις ευλογίες, γιατί οι άνθρωποι που πεινάνε στην Αφρική, τη Νότια Αμερική και αλλού δεν ξέρουν τι φάγαμε ή τι πετάξαμε σήμερα στα σκουπίδια. Ούτε ότι τα δικά μας παιδιά αρνήθηκαν να φάνε πάλι το ίδιο φαγητό. Ο Θεός το γνωρίζει και βλέπει ότι αυτό που εμείς θεωρούμε περιορισμένο, βαρετό, κακομαγειρεμένο θα ήταν όνειρο επιβίωσης για κάποιους άλλους.

Με αυτές τις σκέψεις δεν θέλω να κάνω κανέναν να καταντήσει εμμονικός ή ενοχικός με το τι αγοράζει ή το τι πετάει. Απλά σκέφτομαι πόσο πολύ κλαίγονται κάποιοι Δυτικοί -δηλαδή, πολλοί Δυτικοί κλαίγονται- και πόσο πολύ οι επιθυμίες των οθφαλμών μας μάς κάνουν συχνά να νιώθουμε φτωχοί και μη προνομιούχοι.