"... όχι με οφθαλμοδουλεία, ως ανθρωπάρεσκοι, αλλ' ως δούλοι Χριστού· εκπληρώνοντας το θέλημα του Θεού από ψυχής, δουλεύοντας με καλή διάθεση σαν να το κάνετε στον Κύριο, και όχι σε ανθρώπους". Εφεσίους 11:15.
Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η ανταμοιβή είναι σημαντική για την ενθάρρυνση που μας προσφέρει. Όταν μας ανταμείβουν, γεμίζουμε ηθική ικανοποίηση, αυτοπεποίθηση και δύναμη να συνεχίσουμε. Ο Κύριος ξέρει να μας ανταμείβει, εντούτοις, μας ζητά να Τον υπακούμε, χωρίς το μυαλό μας να γυρίζει στο τι θα κερδίσουμε απ' αυτό. Μας καλεί να δουλεύουμε με απλότητα και καλή διάθεση, ανεξάρτητα από τις όποιες ευλογίες και ανταμοιβές.
Ο ρόλος της ανταμοιβής έχει την αξία του και για τα παιδιά, ωστόσο υπάρχουν όρια. Συχνά, αν θέλουμε να πείσουμε το παιδί να κάνει κάτι, που διαφορετικά δεν θα έκανε, του υποσχόμαστε κάποια ανταμοιβή. Για παράδειγμα, λέμε: "Αν εργαστείς σκληρά στο σχολείο και πάρεις καλούς βαθμούς, θα σε αφήσω να πας με τους φίλους μία εκδρομή." Ή λέμε στα μικρότερα παιδιά: "Αν στρώσεις το τραπέζι, θα σε αφήσω να φας γλυκό".
Πολλοί ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι το να ανταμείβεις συχνά μια καλή προσπάθεια, είναι σαν να θέτεις σε λειτουργία ένα σύστημα που θα δυσκολευτείς στο μέλλον να σταματήσεις. Και αυτό γιατί το παιδί μαθαίνει ότι η δωρεάν πράξη δεν υπάρχει. Πρακτικά το διακύβευμα είναι το εξής: για να μεγαλώσει το παιδί, χρειάζεται να μάθει να αναλαμβάνει ευθύνες, να εργάζεται καλά για τον εαυτό του, να βάζει στόχους και να τους ακολουθεί ανεξάρτητα από το τι θα κερδίσει. Να στρώνει το τραπέζι για να βοηθήσει τον άλλο, χωρίς να περιμένει κάποιο όφελος. Εξίσου πολύτιμο μάθημα και στον πνευματικό τομέα. Να μάθει να υπακούει στον Θεό χωρίς υπολογισμούς.
Αντίθετα από τις διαρκείς ανταμοιβές υλικού τύπου, δεν χρειάζεται να φείδεται κανείς την ενθάρρυνση, την επιβράβευση και τα συγχαρητήρια. Με το να δείχνει η οικογένεια την ευχαρίστηση και την περηφάνια της -με την καλή έννοια του όρου- το παιδί θα αισθανθεί επίσης ικανοποιημένο και δυνατό να συνεχίσει τις προσπάθειές του.
Επομένως, μία συστηματική ανταμοιβή δεν βοηθά. Κλείνοντας, καμιά ανταμοιβή δεν έχει μεγάλη επίδραση και διάρκεια στη μνήμη του παιδιού, αν δεν συνοδεύεται από λόγια ενθάρρυνσης, επαίνου και ευχαρίστησης προς το παιδί. Γιατί να του τα στερήσουμε; Ακόμη και για τις μικρές προσπάθειες που βλέπουμε ότι φιλότιμα καταβάλλει, ας το επιβραβεύουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου