Δικαιολογίες, χρειάζονται;

Ο Θεός στους υπερήφανους αντιτάσσεται, στους ταπεινούς όμως δίνει χάρη» (Ιάκωβος 4:6)

«Άφησέ με να σου δικαιολογηθώ, δηλαδή, να δικαιολογήσω τον εαυτό μου για κάποια πράγματα που έκανα ή δεν έκανα». Ευτυχώς που μπορούμε να το κάνουμε και αλίμονο αν δεν υπήρχε η δυνατότητα να απολογούμαστε και να δίνουμε τους λόγους εκείνους που υπερασπίζουν τις δίκαιες και αληθινές αιτίες των πραγμάτων.

Ο Θεός μάς ακούει και κατανοεί τα πώς και τα γιατί. Επίσης, οι άνθρωποι, πρωτίστως οι καλοπροαίρετοι, κατανοούν και μας δικαιολογούν όταν οι αιτίες που παρουσιάζουμε έχουν ερείσματα και είναι δίκαιες.

Ωστόσο, υπάρχει και η άλλη έννοια της λέξης δικαιολογία: δηλαδή, προφάσεις, λόγους που σκοπό έχουν να συγκαλύψουν την πραγματική αιτία των πραγμάτων και να πουν «ένα ψέμα» για να ντύσουν την αλήθεια. Δεν εννοώ εδώ τις απλές δικαιολογίες που μπορεί άθελά μας να χρησιμοποιούμε, όχι για να συσκοτίσουμε αλήθειες όσο για να αποφύγουμε να εξηγήσουμε μικροπράγματα που δεν αφορούν τον συνομιλητή μας. Εύχομαι να είναι κατανοητή η διαφορά μεταξύ τους, ώστε άνθρωποι να μην παιδεύονται στη συνείδησή τους νιώθοντας ότι έχουν πει ψέματα.

Οι ψεύτικες δικαιολογίες είναι λοιπόν το θέμα. Ψεύτικες δικαιολογίες σε Θεό και ανθρώπους. Ο πρώτος άνθρωπος στο να βρίσκει «καλές» δικαιολογίες ήταν ο Αδάμ. Τα παραδείγματα δεν λείπουν: ο Σαούλ, ο βασιλιάς του Ισραήλ, είχε συχνά κάποια δικαιολογία που νόμιζε ότι τον έβγαζε λάδι για ό,τι έκανε ή δεν έκανε. Δύο φορές βρήκε δικαιολογίες για τις  παρακοές του (Α΄Σαμουήλ 13:11-14, 15: 13-15) μπροστά στον προφήτη Σαμουήλ και μπροστά στον Θεό.

Οι δικαιολογίες κάνουν τα πράγματα χειρότερα. Θα ήταν πολύ καλύτερα ο Σαούλ να είχε πει την αλήθεια. Εξάλλου, αυτό περιμένει ο Θεός και αυτό περιμένουν και οι άνθρωποι από μας όταν έχουμε αποτύχει να φερθούμε όπως πρέπει. Περιμένουν ειλικρίνεια, όχι δικαιολογία. Περιμένουν αναγνώριση όχι συγκάλυψη. «Ο Θεός στους υπερήφανους αντιτάσσεται, στους ταπεινούς όμως δίνει χάρη» (Ιάκωβος 4:6). Ο Δαβίδ αμάρτησε πολύ χειρότερα από τον Σαούλ, αλλά όταν το συνειδητοποίησε πήγε στον Θεό με μετάνοια και εξομολόγηση. Ο Σαούλ βρήκε ψεύτικες δικαιολογίες να προβάλει για τις αμαρτίες του και αυτό ήταν η αρχή της πτώσης του.

Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος είχε πει: «Δεν γνώρισα ποτέ έναν άνθρωπο που ήταν καλός στις δικαιολογίες και ο οποίος να ήταν καλός σε οτιδήποτε άλλο»!