Η χώρα των γηρατειών

"Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα, αυτή είναι η πρώτη εντολή με υπόσχεση, για να γίνει σε σένα καλό, και να είσαι μακροχρόνιος επάνω στη γη". Εφεσίους 6:2-3.

Διάβασα πρόσφατα σε μια γαλλική εφημερίδα ότι η κυβέρνηση της χώρας ετοιμάζεται να νομοθετήσει το δικαίωμα στην ευθανασία. Η δημοσιογράφος επικροτεί, κατά κάποιο τρόπο, το γεγονός αυτό ιδωμένο από πολιτική σκοπιά και αναγνωρίζει στο κράτος την προσαρμοστικότητα και οργάνωση των θεσμών του σε μια κοινωνία σε διαρκή μετάλλαξη. Συγκρίνει, μάλιστα, το νόμο μ' εκείνον των αμβλώσεων και θεωρεί ότι εκφράζει εν τέλει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του ατόμου, ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, το δικαίωμα "ν' ανήκεις στον εαυτό σου". 

Παρ' όλα αυτά, δεν λείπει ο σκεπτικισμός για μια τέτοια επιλογή στην οποία αναγνωρίζει τις προβληματικές διαστάσεις που κρύβει: "Φοβάται κανείς ότι ακόμη και το θεμέλιο του δικαιώματος στο θάνατο και στην αυτονομία του ατόμου θα μπορούσε να προσβληθεί από δυνατές κοινωνικές πιέσεις, κυρίως από εκείνες που υφίστανται τα ηλικιωμένα άτομα. Διότι, πεπεισμένα ότι αντιπροσωπεύουν ένα βάρος για την κοινωνία, θα αποδέχονταν να εγκαταλείψουν, χωρίς να δυσανασχετήσουν, αυτήν τη γοητευτική κοιλάδα των χαρών και των δακρύων".

Δεν θα σχολιάσω το απόσπασμα του άρθρου, θα ήθελα, απλώς,  να προβληματιστούμε για τη διαμορφωμένη αντίληψη ότι οι ηλικιωμένοι αποτελούν βάρος για την κοινωνία, τα παιδιά και τις οικογένειες τους. Αυτή η κοινωνική στάση δεν υιοθετείται απαραίτητα από πρόθεση, μιας και όλοι βιώνουμε τους ξέφρενους ρυθμούς, τις δεσμεύσεις, τα ανελαστικά ωράρια, το κουτσούρεμα του χρόνου  μας. Ωστόσο, ας είμαστε δίκαιοι γιατί πολλοί απ' εμάς έχουν την τάση να μειώνουν στο ελάχιστο τις ευθύνες τους απέναντι στους ηλικιωμένους γονείς ή συγγενείς τους. Ας αναφέρουμε την υποχρέωση μας να τους αποδίδουμε τιμή, σεβασμό και αναγνώριση για ό,τι έκαναν για εμάς. Λίγα ή πολλά, δεν έχει σημασία. Ίσως να μην έκαναν τα πάντα σωστά και πιθανόν κάποιοι να υπέφεραν από μια κακή γονική συμπεριφορά. Παρ' όλα αυτά, είναι γονείς μας και οφείλουμε να τους αναγνωρίσουμε την όποια προσφορά τους.

 Ένα ευχαριστώ, δύο λόγια ευγνωμοσύνης, ένα τηλεφώνημα για ν' ακούσουμε, κάποιες φορές, τα ίδια και τα ίδια για χιλιοστή φορά δεν κοστίζουν τίποτα από το χρόνο μας. Ειδικά με την πολυτέλεια της  άμεσης επικοινωνίας δεν έχουμε δικαιολογίες, όταν μπορούμε και μιλάμε με τις ώρες στους φίλους μας για τις εξόδους μας, τα ρούχα που είδαμε στη βιτρίνα, το ραντεβού με τον κομμωτή. Αλλά μπορούμε και περισσότερα, αν θεωρήσουμε το ίδιο σημαντικό π.χ μια επίσκεψη στους γονείς μας με ό,τι άλλο θεωρούμε σημαντικό για τους εαυτούς μας. Και ας κρατάμε και κάτι... όχι να πάμε για να πάρουμε μόνο. Δύο ψώνια, ένα σπιτικό γλυκό, ένα ζευγάρι παντόφλες... ξέρεις και ξέρω τι έχουν ανάγκη οι ηλικιωμένοι. Και ίσως, όταν έρθει η σειρά μας να μπούμε στη χώρα των ηλικιωμένων, τα παιδιά μας να θυμηθούν το καλό παράδειγμά μας και να πράξουν αυτό που είδαν σε μας.